abbr. SJ GMU
ISSN 2657-5841 (printed)
ISSN 2657-6988 (online)
DOI: 10.26408
Stosowanie diet odchudzających wśród nastolatek
The aim of the study was to evaluate the phenomenon of the use of weight loss diets among high school students, and the causes and consequences of their use. The study group consisted of 100 girls aged 16-19 years attending High School in Kartuzy Pomorskie. Was used an anonymous questionnaire assessing the type of weight loss diets used by teenagers and behaviors associated with their use. On the basis of measuring the height and weight calculated BMI (Body Mass Index). Our study has shown that more than half (56%) of high school students applied slimming diets. As many as 30% of girls reported adverse reactions observed during treatment with supplements such as deterioration of the appearance of the skin and nails, hair loss, fainting, anemia and amenorrhea. It was noted that 70% of respondents were dissatisfied with their appearance and would like to lose weight. Almost all teenagers use the diet without the help of a professional dietician. The observed behavior habits can contribute to the development of civilization diseases, but most of all eating disorders. It is important to introduce health education early teens based on attractive educational methods include pointing to a reliable source of information on healthy eating.
Celem pracy była ocena zjawiska stosowania diet odchudzających wśród licealistek oraz jego przyczyny i skutki. Badaniem objęto grupę 100 dziewcząt w wieku 16–19 lat uczęszczających do liceum ogólnokształcącego w Kartuzach (województwo pomorskie). Posłużono się anonimową ankietą oceniającą rodzaj diet odchudzających używanych przez nastolatki oraz zachowań związanych z ich stosowaniem. Na podstawie pomiaru wysokości i masy ciała obliczono wskaźnik masy ciała BMI (Body Mass Index). W przeprowadzonym badaniu wykazano, że ponad połowa (56%) licealistek stosowała diety odchudzające. Aż 30% dziewcząt zgłaszało działania niepożądane obserwowane w trakcie diety, takie jak: pogorszenie wyglądu skóry i paznokci, wypadanie włosów, omdlenia, niedokrwistość oraz brak miesiączki. Odnotowano, że 70% respondentek było niezadowolonych ze swojego wyglądu i chciałoby schudnąć. Prawie wszystkie nastolatki stosowały dietę bez pomocy specjalisty dietetyka. Zaobserwowane zachowania żywieniowe mogą przyczyniać się do rozwoju chorób dietocywilizacyjnych, jednak przede wszystkim zaburzeń odżywiania. Istotne jest wprowadzenie wczesnej edukacji zdrowotnej nastolatków opartej na atrakcyjnych metodach edukacyjnych, m.in. wskazujących wiarygodne źródła informacji na temat zdrowego odżywiania się.
Carson R.C, Butcher J.N, Minek S., Psychologia zaburzeń, t. 1, Człowiek we współczesnym świecie, GWP, Gdańsk 2003.
Centrum Badania Opinii Społecznej, Komunikat z badań – Polak zadbany – troska o sylwetkę i własne ciało, BS 130/2009.
Chevalier L., 51 zaleceń dietetycznych w wybranych stanach chorobowych, Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2010.
Chmielewska E.A., Wzorce medialne sylwetki kobiecej i ich wpływ na nawyki dietetyczne dziewcząt, Pielęgniarstwo XXI Wieku, 2010, nr 3–4, s. 32–33.
Ciborowska H., Rudnicka A., Dietetyka: żywienie zdrowego i chorego człowieka, PZWL, Warszawa 2007.
Fingeret C., Gleaves M., Pearson C., On the Methodology of Body Image Assessment: the use of figural rating scales to evaluate body dissatisfaction and the ideal body standards of women, Body Image, 2004, no. 2, p. 207–212.
Friedman K., Reichmann S., Costanzo R., Musante G.J., Body image partially mediates the relationship between obesity and psychological distress, Obes. Res., 2002, no. 10(1), p. 33–41.
Gawęcki J., Hryniewiecki L., Żywienie człowieka. Podstawy nauki o żywieniu, t. 1, PWN, Warszawa 2008.
Gawęcki J., Roszkowski W., Żywienie człowieka a zdrowie publiczne, t. 3, PWN, Warszawa 2009.
Głębocka A., Niezadowolenie z wyglądu a rozpaczliwa kontrola wagi, Impuls, Kraków 2010.
Gröber U., Mikroskładniki odżywcze. Tuning metaboliczny – Profilaktyka – Leczenie, MedPharm, Wrocław 2010.
Hogan M.J., Strasburger V.C., Body image, eating disorders and the media, Adolesc. Med. State Art. Rev., 2008, no. 19, p. 521–546.
Kolarzyk E., Janik A., Kwiatkowski J., Potocki A., Weight-loss diets among the Cracow high school students, according to age and gender, Probl. Hig. Epidemiol., 2010, nr 91(3), s. 409–413.
Kołoło H., Woynarowska B., Samoocena masy ciała i odchudzanie się młodzieży w okresie dojrzewania, Prz. Ped., 2004, nr 34(3/4), s. 196–201.
Kułaga Z., Różdżyńska A., Palczewska I. et al., Siatki centylowe wysokości, masy ciała i wskaźnika masy ciała dzieci i młodzieży w Polsce – wyniki badania OLAF, Standardy Medyczne, 2010, nr 7, s. 690–700.
Littketon H.L., Ollendick T., Negative body image and disordered eating behavior in children and adolescents: what places youth at risk and how can these problems be prevented, Clin. Child Fam. Psychol. Rev., 2003, no. 6(1), p. 51–66.
Normy żywienia człowieka. Podstawy prewencji i chorób niezakaźnych, red. B. Bułhak-Jachymczyk, PZWL, Warszawa 2008.
Ogden J., Psychologia odżywiania się, od zdrowych do zaburzonych zachowań żywieniowych, WUJ, Kraków 2011.
Ortega R.M., Requejo A.M., Quintas E., Redondo M.R. et al., Concern regarding body-weight and energy balance in a group of female university students from Madrid: differences with respect to body mass index, J. Am. Coll. Nutr., 1997, no. 16(3), p. 244–251.
Patton G.D., Selzer R., Coffey C., Carlin J.B., Wolfe R., Onest of adolescent eating disorders: population based cohort over 3 years, BMJ, 1999, no. 318, p. 765–768.
Sadowska J., Szuber M., The estimation of weight-loss programmes and using of slimming preparations among young women, Roczn. PZH 2011, t. 62, nr 3, s. 343–350.
Stice E., Presnell K., Shaw H., Rohde P., Psychological and behavioral risk factors for obesity onset in adolescent girls: a prospective study, J. Consult. Clin. Psychol, 2005, no. 73(2), p. 195–202.
Wawrzyniak A., Hamułka J., Kielek K., Ocena diet odchudzających publikowanych w prasie, Żyw. Człow. Metab., 2007, nr 34(3/4), s. 841–845.